Home » Navigatie » GPS » GPS-routes plannen

GPS-routes plannen

Met een goede kaart, een scanner, een GPS-ontvanger en goede GPS-software kun je zelf thuis de leukste routes uitstippelen. Op deze pagina zal ik in het kort uitleggen hoe ik tot een route ben gekomen. Deze route heb ik met twee vrienden gelopen in de februari 1998. De route is gesitueerd in de omgeving van het Belgische plaatsje Herbeumont, vlakbij de grens met Frankrijk. De route is hemelsbreed zo'n 22 kilometer lang, maar als je alle beklimmingen, afdalingen en korte dwalingen meetelt, is hij ongeveer 27 kilometer.

Stap 1
Het eerste dat je moet weten is waar je naartoe wilt en daar vervolgens een goede kaart van kopen. Een goede kaart is naar mijn idee een kaart waar in elk geval hoogteverschillen, een duidelijk coördinatenstelsel en voldoende details op voorkomen. Voor routes in België koop ik daarom meestal kaarten van IGN (of ING). Deze kaarten zijn duidelijk, hebben een goed coördinatenstelsel en zijn in ruime mate verkrijgbaar bij de betere buitensportzaak of reisboekhandel. Een kaart met als schaal 1:25000 is het beste om te gebruiken. Hij is gedetailleerd genoeg om kleine herkenningspunten te bevatten, maar weer niet zo gedetailleerd dat je een enorm grote lap papier mee moet nemen op je hike.

Stap 2
Het inscannen van de kaart is, denk ik, het moeilijkste van de gehele voorbereiding. Ik gebruik daarvoor mijn eigen LEO-scanner (een flatbedscanner). Ik scan rechtstreek vanuit het programma Photoshop, omdat ik daarmee de beste resultaten heb bereikt tot nu toe. Het is zaak om de kaart in voldoende detail, maar ook weer niet te gedetailleerd in te scannen (hoe hoger de resolutie, des te zwaarder het inladen ervan). Ik scan de kaart vaak in stroken in, een kunstje dat om enige handigheid vraagt. Vervolgens plaats ik de verschillende delen in een photoshop-bestand (in aparte lagen), waarin ik ze een voor een naast elkaar kan leggen. Handig hierbij is het aanzetten van zogenaamd de hulplijnen. Deze lijnen kun je over de tekening trekken en gebruiken als mal voor het roteren van de stukken kaart (exact recht inscannen is zeer moeilijk!). Heb ik alle stukken naast elkaar, dan sla ik het bestand op in TIF-formaat.
Een andere mogelijkheid is het gebruik van het programma Visual Stitcher. Ik gebruik dit programma nog niet zolang, maar ben er nu al zeer enthausiast over. Met dit programma is recht inscannen immers niet meer noodzakelijk!

Stap 3
Nadat je een kaart als volledig bestand hebt gedigitaliseerd moet je 'm kalibreren voor gebruik met een coördinatenstelsel. Dat komt er in het kort op neer dat je middels een GPS-software pakket het juiste coördinatenstelsel aan de kaart hangt en ook de juiste coördinaten aan de kaart hangt. Hiervoor gebruik ikzelf het programma OziExplorer. Daarbij kun je voor het kalibreren gebruik maken van maar liefst 9 punten op de kaart waarvan je de juiste positie weet. Het programma rekent dan zelf de overige coördinaten voor je uit. Denk aan het gebruiken van de juiste datum. Ik gebruik bij de Belgische IGN kaarten altijd European 1950. Dit is niet helemaal correct, maar is wel de meest gangbare in gebruik en heeft slechts een zeer kleine afwijking van de werkelijkheid.

Stap 4
Weet je softwarepakket eenmaal de coördinaten van de kaart, dan hoef je nog slechts een route te bepalen. Het makkelijkste doe je dat aan de hand van waypoints. Deze kun je vaak met een simpele muisklik aanmaken op je kaart. Je klikt steeds op een bepaald punt waar je naartoe wilt. Het aanmaken van een route komt er dan simpelweg op neer dat je de verschillende waypoints met elkaar verbindt. Bij het aanmaken van de hier beschreven route heb ik slechts 15 waypoints aangemaakt. Dit om te voorkomen dat ik steeds weer op mijn GPS moest kijken, maar gewoon globaal in de goede richting van het volgende punt kon lopen. Tevens heb je dan het voordeel dat je veel beter je route kunt opdelen in verschillende etappes (van waypoint naar waypoint bijvoorbeeld). Vergeet niet om de verschillende waypoints ook duidelijk op de daadwerkelijke kaart te markeren. Dat is zowel makkelijker tijdens de hike, als veilig in geval van een batterijstoring of defect aan je ontvanger.
Een andere valkuil waar je zeker niet in wil vallen is het missen van hoogteverschillen. Vergeet niet dat een kaart een plat stuk papier is waar je alleen door goed op te letten de hoogteverschillen kunt uithalen. Bij het uitstippelen van je route moet je dan ook rekening houden met het feit dat je niet zomaar valleien over kunt steken of rotswanden kunt beklimmen. Iets dat op de kaart een kleine kilometer lijkt kan anders een omweg van vijf kilometer betekenen. Bij het oversteken van rivieren doe je er goed aan om goed te letten op de stroming ervan (natuurlijke dammetjes kunnen je vaak een heel stuk droog naar de overkant brengen).

Stap 5
Heb je eenmaal de waypoints en de route opgeslagen op je computer, dan moet je ze nog uploaden naar de GPS-ontvanger. Dan kan door middel van het gewoon overtypen van de verschillende coördinaten, maar makkelijker is het gebruik van een kabelverbinding tussen je PC en je ontvanger. Ik heb zelf een seriële verbindingskabel tussen mijn ontvanger en de PC. Daardoor gaat het sneller en efficiënter (typefouten in coördinaten zijn nogal lastig). Je GPS moet nu dus zowel de verschillende waypoints doorkrijgen als de route die je hebt aangemaakt. Dit kun je het beste nog even controleren voordat je weggaat want eenmaal in de bossen is het invoeren van waypoints (met de hand en een kaart) veel lastiger.

Stap 6
Je bent nu klaar voor je hike. Zet je ontvanger aan zodra je bij het vertrekpunt aankomt en wacht totdat je een goede 'fix' hebt doorgekregen. Heeft je ontvanger eenmaal een goede ontvangst dan kun je de route oproepen en intoetsen dat je deze route wilt volgen. Je ontvanger zal je vervolgens de weg wijzen naar je eerstvolgende waypoint. Eenmaal daar in de buurt zal hij automatisch doorschakelen naar de volgende. En op die manier loop je dus je hike makkelijk uit. Vergeet echter net om ook van de natuur om je heen te genieten, want er is niets zo saai dan alleen maar naar je schermpje kijken hoever het nog is en wat de geschatte aankomsttijd is (hoewel ik dit tijdens de eerste hike echt niet kon laten).