Home » Navigatie » Routes plannen » Het maken van een tijdschema
Het maken van tijdschema
Onderstaand voorbeeld laat zien hoe je een tijdschema kunt maken van een tocht die je met een groep maakt in de bergen. De informatie is afkomstig van een Oostenrijkse berggids die ons heeft geleid tijdens een cursus rond de Wildspitze in het Ötztal.
We gaan uit van de volgende gegevens:
- Horizontale verplaatsing: 4000 meter per uur (65 m/min)
- Verticale verplaatsing omhoog: 300 meter per uur (5 m/min)
- Verticale verplaatsing omlaag: 400 meter per uur (7 m/min)
- Er wordt gelopen onder normale weersomstandigheden.
- Iedere anderhalve uur wordt er een kwartier pauze gehouden.
- Er wordt geen onderscheid gemaakt voor wat de ondergrond betreft (sneeuwveld, gletscher of blokkenveld).
Onderstaand voorbeeld gaat uit van een beklimming van de Fluchtkogel (3500 m)vanuit de Vernacht Hütte (2755 m) via de Oberste Guslär Jöchle (3361 m). De weg (gele stippellijn) begint ten zuiden van de hut en buigt langzaam naar het westen. Zoals je op de kaart kunt zien gaat het eerste stuk over een morenewal (steen) waarna de rest van de tocht alleen nog maar over gletschers gaat. De gebruikte topografische kaart is die van de Alpenverein (30/2, uitgave 2001 met gletscherstand van 1997) en heeft een schaal van 1:25.000. Dit houdt in dat elke cm op de kaart in werkelijkheid 250 meter is.
Horizontale verplaatsing
Door nu het pad (gele stippellijn) over de morene en de gletschers te meten (dit kan met een touwtje en/of een geodriehoek, soms zit op de kaartbeschermhoes een schaalverdeling) kom je tot de afstand van de hut tot de top. Deze bedraagt in ons geval 12.8 cm. Let wel. Dit is slechts de horizontale verplaatsing. We rekenen de kaartafstand om in werkelijke afstand en komen tot een horizontale tochtlengte van 3200 meter. Met een snelheid van 4000 meter per uur wordt deze afstand in 0.8 uur is 48 minuten gelopen. We kunnen dit opdelen in de volgende trajecten:
| Deel traject | Kaart afstand [cm] | Loop afstand [m] | Tijd [min] |
| Morene | 4.6 | 1200 | 18 |
| 1e gletscher (tot de pas) | 6.6 | 1700 | 26 |
| 2e gletscher (tot de pas) | 1.6 | 400 | 6 |
| Totaal | 12.8 | 3300 | 50 |
Zoals je ziet zijn de loopafstanden en de tijden wat naar boven afgerond. Dit omdat je vaker zigzag loopt dan in de rechte lijn volgens je liniaal. In werkelijkheid zal de afstand nog wat groter zijn maar we kunnen nu redelijk waarheidsgetrouw verder rekenen.
Verticale verplaatsing
In dit geval gaan we omhoog en moeten dus rekenen met een snelheid van 300 meter per uur. Ook nu splitsen we het weer in deeltrajecten.
| Deel traject | Hoogteverschil [m] | Tijd [min] | Stijging [%,°] |
| Morene | 200 | 40 | 17% , 9.6° |
| 1e gletscher (tot de pas) | 410 | 82 | 24% , 13.5° |
| 2e gletscher (tot de top) | 140 | 28 | 5% , 19.3° |
| Totaal | 750 | 150 | 21% , 11.9° |
We maken van deze twee tabellen een derde tabel en voegen een nieuwe kolom toe. In deze kolom zetten we de verwachte totaal tijd neer. Zoals je ziet is dit niet de horizontale tijd en de verticale tijd gesommeerd maar is het het grootste getal gesommeerd met de helft van het kleinste getal van deze twee kolommen. De reden is niet geheel duidelijk en is proefondervindelijk bepaald.
| Deel traject | Horizontaal [min] | Verticaal [min] | Totaal tijd [min] |
| Morene | 18 | 40 | 49 |
| 1e gletscher (tot de pas) | 26 | 82 | 95 |
| 2e gletscher (tot de top) | 6 | 28 | 31 |
| Totaal | 48 | 150 | 175 |
We komen nu uit op een totaaltijd van 175 minuten, gemakshalve afgerond op 3 uur. We zagen dat elke anderhalve uur er een 15 minuten pauze moest worden bijgeteld. Dit komt in onze tocht op een halve uur te staan. Verder hebben we om veilig op de gletscher te lopen onze uitrusting (gordels, touw) aangetrokken. Dit nam nog eens 15 minuten in beslag. We komen nu uit op een totaaltijd van 3 uur en drie kwartier.
Deze tocht hebben we in het echt gelopen en deden er ongeveer 4 uur over. Een aantal reden hiervoor zijn geweest:
- De afgelegde weg is veel minder recht als op de kaart staat. Steile stukken loop je in een zigzag manier. Je maakt dus meer meters.
- Het niveau van de groep varieerde van weinig (berg)wandelervaring en nauwelijks geacclimatiseerd tot redelijk veel ervaring en goed geacclimatiseerd.
- De touwleiders deden het voor het eerst (stappen maken etc) wat ook de nodige tijd koste.
Daartegenover stond dat het weer uitstekend was (nauwelijks wind, strak blauwe hemel) wat uiteraard positief meewerkte.
Onder staat de afgelegde weg grafisch weergegeven. Duidelijk te zien is dat het parcours langzaam maar zeker in steilheid toeneemt, iets wat handig is van te voren te weten. Het is echter het gemiddelde over het bekeken traject en zegt uiteraard niets over plaatselijk oneffenheden, die sterk kunnen afwijken.
