Touw?

[Linda P.]

Naar aanleiding van het ongeluk zou ik wel eens een discussie willen over het gebruik van touw. Gewoon in het algemeen, niet specifiek over dit ongeluk.

Met gletsjertochten is mij verteld dat je altijd in een touw moet lopen en met minstens 3 personen moet zijn, zodat je in staat bent het gewicht van iemand die valt op te vangen. Bij het passeren van een lawinegevaarlijke helling moet je juist niet in een touw, zodat degene die niet meegesleurd wordt de ander kan uitgraven.

Hoe zit het met bergbeklimmen en touwen en vooral met kleinere kinderen die niet het gewicht van een volwassene kunnen dragen? In hoeveel gevallen kan met twee volwassenen de achterste iets doen in het touw als de ander valt? Denk aan Joe Simpson. Wanneer is touw wijsheid en wanneer niet?

Linda

 

[m engelsman]

Beste Linda,

Jouw vraag is en erg logische, zeker nu zich zo'n tragisch ongeval op de mont Dolent voltrokken heeft.

De vraag of je wel of niet aan touw gaat is tegelijk ook een erg moeilijke vraag; het is niet mogelijk die zo te beantwoorden. De beslissing hangt van en aantal factoren af:

-gletsjerspleetrisico
-valrisico
-condities van de sneeuw of het ijs (hard of zacht)
-de verdeling van de ervaring in de groep

Bij een hoog gletsjerspleetrisico is het inderdaad erg verstandig om aan touw te gaan; je kunt dan de val van je touwpartner in een eventuele spleet proberen te stoppen. Maar wat doe je bij een hoog valrisico? Of nog lastiger; in een steile helling met en een valrisico en gletsjerspleetrisico?

Om een val effectief te houden wanneer je als touwgroep aan elkaar verbonden bent is erg moeilijk; training hierin is zeker vereist en zelfs dan lukt het vaak niet om een val te stoppen. Op de website bergredding.nl kun je een interessant artikel downloaden over het houden van een val op het lichaam; 'verbunden bis in den tod' (uit het oostenrijkse tijdschrift berg und steigen). Eigenlijk kun je uit dit artikel bijna concluderen dat aan touw gaan in valgevaarlijk terrein alleen aan te raden is wanneer je over vaste punten kunt zekeren; dus niet uitsluitend aan elkaar. Zeker in steile sneeuw en ijs zijn de kansen om een val op het lichaam te houden erg klein.

Hier komen ook de condities om de hoek kijken; in zachte sneeuw is het aanzienlijk makkelijker stoppen en remmen dan op harde sneeuw of ijs; ook deze factor kan de keuze dus beinvloeden.

Tot slot de verdeling van de ervaring in de groep. Om een simpel voorbeeld te geven; als berggids neem ik altijd mijn deelnemers aan touw; als berggids train je dan ook specifiek en veelvuldig op het stoppen en houden van een val van de deelnemers. Maar wanneer een zeer ervaren vader op pad is met zijn kinderen; geldt dan hetzelfde? Misschien wel, misschien niet, dat hangt vooral ook van de persoon in kwestie af. De afweging moet voor iedere situatie opnieuw gemaakt worden. Centraal daarbij staat altijd de vraag: wat gebeurd er als ik of een van mijn touwgenoten hier valt?

Wanneer er besloten is om aan touw te gaan komt er nog een andere vraag bij; welke afstand houdt je aan tussen de personen in de touwgroep? Over de lengte van het touw tussen de verschillende deelnemers kunnen we het hier niet uitgebreid hebben, daar kun je een boek over volschrijven. Wel moet ook de lengte van het touw tussen de deelnemers in continu aan de omstandigheden aangepast worden.

Ik hoop je zo enige inzage gegeven te hebben in de problematiek van het aan kort touw (of langtouw/gletsjertouw) voortbewegen. Natuurlijk sta ik voor verdere vragen altijd open; je kunt me ook mailen op info@mountainguide.nl

groetjes,

Michiel Engelsman

 

[Linda P.]

Michiel, bedankt voor het uitgebreide antwoord. Het is dus niet zo'n eenvoudige probleemstelling. Bij een gletsjertocht voor nono's heb ik ook wel eens de gids gevraagd wat we moesten doen als hij zou vallen. Die vraag verbaasde hem, want we liepen in simpel terrein. Maar ik kreeg als antwoord dat we dan de pickel in het ijs moesten steken en ons voorover moesten laten vallen om het het hele lichaamsgewicht de pickel erin te duwen. Hij zou er zelf wel uit klimmen. Wel werden we gewaarschuwd om het touw niet slap te laten vallen tussen de personen, omdat het anders lang duurt voor de val gestopt wordt en de vallende persoon dan meer vaart heeft gekregen.

Linda