Achter de molens aan: Ruta de Don Quijote

Dit jaar is het precies 400 jaar geleden dat het boek 'El Ingenioso Hidalgo don Quijote de la Mancha' werd gepubliceerd. Om dit te vieren werd er een route in Spanje uitgezet die met zijn 2500 kilometer één van de langste routes van Europa mag noemen.

Don Quijote, het boek
Iedereen heeft wel eens gehoord van Don Quijote, die te paard achter de molens aanzat en zich zo in de meest absurde situaties wist te manoeuvreren. Inmiddels is het boek uitgegroeid tot het belangrijkste stuk literatuur van de Spaanse taal en is het waarschijnlijk ook in zo'n beetje elke denkbare taal al vertaald. Ook zijn er talloze verfilmingen van de oude man te paard, die met zijn platte helm en lange lans van de ene naar de andere molen trekt. Diezelfde molens zijn overigens ook vandaag de dag nog te vinden in Castilla-La Mancha, de regio waar het boek zich afspeelt. Vooral de molengroep in Consuegra trekt jaarlijks vele toeristen.

Castilla-La Mancha
Castilla-La Mancha is een autonome regio in Spanje, ten zuiden van Madrid. De regio herbergt op een betrekkelijk klein oppervlak een veelheid aan landschappen. Zo kun je rechtsreeks van de grote vlaktes direct de bergen van Toledo induiken, maar zijn er tevens schitterende meergebieden en diepe canyons met kronkelende rivieren. Wat wandelen in Castilla-Lan Mancha extra de moeite waard maakt zijn de vele oude burchten die je her en der tegenkomt. De meesten daarvan zijn gratis toegankelijk en bieden vaak niet alleen een kijkje in de oude tijd, maar tevens een schitterend uitzicht op de omliggende omgeving. Qua fauna ben je in Castilla-La Mancha ook bevoorrecht: niet alleen kom je tijdens wandelingen vaak patrijzen en cirkelende gieren tegen, als je heel veel geluk hebt bestaat zelfs de kans een wilde kat (lynx) tegen te komen. Bekende steden in de regio zijn Toledo en Ciudad Real, maar ook de stad Cuenca is zeker een bezoek meer dan waard. De natuurgebieden 'Las Tablas de Daimiel' (een schitterende trek- en watervogel gebied) en 'Lagunas de Ruidera' (een merengebied) zijn groot genoeg om je minimaal één dag in te laten verdwalen.

De route
Speciaal voor het 400-jarig bestaan van het boek heeft Castilla-La Mancha een enorme route uitgezet om de mooiste plaatsen van de regio met elkaar te verbinden. Het resultaat is van ongekende omvang en schoonheid: een route van meer dan 2500 kilometer die te voet, fietsend of te paard is af te leggen. De totale route is opgedeeld in 10 hoofdetappes, waarvan elk weer is onderverdeeld in dagetappes. De route is zeer goed gemarkeerd en op plaatsen waar nodig zijn er zelfs speciaal fietspaden of wandelpaden aangelegd. Ook zijn er zeer uitgebreide pauzeplaatsen opgenomen in de route, welke speciaal voor deze route werden gemaakt. Elke pauzeplek bestaat onder andere uit parkeerplaatsen voor de auto, een fietsenstalling, ringen om een paard aan te binden, schaduwplekken met meer dan voldoende zitgelegenheid (banken en tafels) en vaak ook een waterbron. Uiteraard is er op elke pauzeplaats een informatiebord opgenomen, met uitgebreide informatie in zowel Spaans als Engels over de etappe waarin de plaats zich bevindt. De route is gratis te downloaden van het Internet (zie link onderaan), maar er is ook een (Spaanstalige) gids uitgebracht met daarin zeer veel kleurenfoto's, een mapje met dagetappes en kaarten en informatie over overnachtingplaatsen, horeca en informatieadressen (van musea, etc.).

Toledo
Bezoek je Castilla-La Mancha, dan kun je eigenlijk niet om een bezoek aan de stad Toledo heen. Het oude centrum van deze stad bevindt zich midden op een berg en deze berg wordt omgeven door een rivier: de Río Tajo (in Nederland bekend als de Taag). In de stad zelf kun je heerlijk rondstruinen in de smalle straatjes, terwijl je vanaf de oude stadsmuur vaak een schitterend uitzicht hebt op ofwel de wijde omgeving of bijvoorbeeld een oud kasteel (jeugdherberg!) of de militaire academie. In de oude kathedraal kun je je uren vergapen aan de pracht en praal, terwijl je in de directe omgeving ervan kunt kijken naar hoe nog steeds goud wordt ingelegd in borden en koppen (téchnica de damasquinado) of hoe zwaarden en messen worden bewerkt op de ambachtelijke manier. En vergeet ook niet om de lokale lekkernijen te proberen: Manchego kaas mag als bekend worden beschouwd, maar minder bekend is wellicht het feit dat marsepein ook oorspronkelijk uit Toledo komt.

Bereikbaarheid
Toledo ligt vlakbij Madrid en is dan ook het makkelijkst vanuit het noorden te bereiken. Je kunt er voor kiezen om naar Madrid te vliegen en vanaf daar een bus of trein te nemen, maar wellicht is het beter om een auto te huren. Op die manier heb je alle vrijheid om zelf te kiezen welk deel van de Ruta de Don Quijote je daadwerkelijk gaat volgen. Je vindt de markering van de route (palen en borden met een groene beschildering) werkelijk overal door Castilla-La Mancha, dus missen is uitgesloten. Wil je echt intens genieten van de route, probeer dan je vervoermiddel af te wisselen: wandel een stuk, fiets een ander deel en kijk of je ergens paarden kunt huren om weer een ander deel te volgen.

Links
Donquijotedelamancha2005.com
La Ruta de Don Quijote
Rutas Quijotescas
Turismo en Castilla - La Mancha
Molinos de La Mancha
Las Tablas de Daimiel
Andere routes in Spanje (Catalonië)