Home » Eerste hulp (ehbo) » Algemene aanwijzingen
Algemene aanwijzingen
Het omgaan met noodsituaties
Probeer in noodsituaties rustig te blijven, rustig na te denken en vooral ook rustig te handelen. Met het in paniek raken en vervolgens dingen overhaast doen help je niemand en zeker niet een gewonde persoon.
- SITUATIE. Kijk eerst eens om je heen of de gewonde wel op een veilige plaats ligt. Kunnen er bijvoorbeeld stenen naar beneden komen vallen of dreigt er op een andere manier gevaar voor zowel jezelf als de gewonde.
- DIAGNOSE. Hoewel het moeilijk kan zijn om direct te zien wat er aan de hand is, moet je toch proberen een diagnose te stellen. Is er bijvoorbeeld alleen sprake van een gebroken been of is het slachtoffer zelfs buiten bewustzijn?
- HULP INROEPEN. Het klinkt zo logisch, maar ga altijd na of er al hulp ingeroepen is. Soms gebeurt het dat men te druk met het slachtoffer bezig is en totaal vergeet om bijvoorbeeld een ambulance te bellen. Dit kan in veel landen via 112 (telefonisch), maar het is altijd goed om te weten wat de alarm-nummers zijn van plaatselijke reddingsdiensten in de bergen. Zorg echter wel dat je eerst levensreddende handelingen uitvoert als de situatie daarom vraagt (EHBO-cursus!).
- AANDACHT. Aandacht geven aan het slachtoffer kan bestaan uit het rustig praten (als hulp onderweg is) of al beginnen met het behandelen van de verwondingen. Let er wel op dat je altijd eerst met de ergste verwondingen begint en zo verder werkt.
De eerste minuten
De eerste minuten zijn vaak het belangrijkst bij eerste hulp. Er is dan ook een duidelijke volgorde van maatregelen die moeten worden getroffen.
- LUCHT/ADEMHALING. Begin met het controleren van luchtwegen (neus, mond) om te zien of er wel lucht in de keel (en dus de longen) kan komen. Zijn deze luchtwegen vrij, zorg dan dat er ook ademhaling plaatsvindt (zowel in- als uitademen is belangrijk om zuurstof in het bloed en de hersenen te verversen). (Tijdens officiële cursussen wordt uitgelegd wat te doen indien er geen ademhaling is.)
- BLOEDCIRCULATIE. De zuurstof die door de longen in het bloed wordt gebracht moet nu rond het lichaam worden gepompt. Hier zorgt het hart voor en dus moet je controleren of er een hartslag is. (Tijdens officiële cursussen wordt uitgelegd wat te doen indien deze er niet is.)
- STOP BLOEDINGEN. Is er eenmaal ademhaling en een hartslag, dan moet je de eventuele bloedingen stoppen. Dit doe je bijvoorbeeld middels het aanbrengen van (druk)verband.
- STABIELE POSITIE. Tot slot zorg je ervoor dat het slachtoffer in een stabiele positie komt te liggen terwijl je wacht op professionele hulp. Het kan nodig zijn om de patiënt te verplaatsen in een houding zodat zijn of haar ademhaling gegarandeerd blijft. Op vlakke grond is dit de zogenaamde stabiele zijligging. In de bergen is vlakke grond vaak niet te vinden. Als je maar enigszins het idee hebt dat de patiënt goed zelfstandig ademhaalt, is het meestal het beste om hem of haar in de aangetroffen positie te laten liggen, al lijkt deze nog zo oncomfortabel. Onnodig verplaatsen kan namelijk funest zijn indien de patiënt (inwendige) verwondingen heeft aan bekken, rug of de nek. Probeer wel altijd de patiënt warm te houden door hem of haar af te dekken met behulp van jassen, (folie)deken of een slaapzak.
De EHBO-doos
Elke situatie vraagt om andere hulpmiddelen bij het behandelen van een slachtoffer. De hieronder genoemde zaken zijn ook een richtlijn voor algemeen gebruik.
- Steriele gaasjes
- Metalline kompressen
- Diverse soorten (wond)snelverband
- Driehoekige doek
- Zwachtels
- Veiligheidsspelden
- (Splinter)pincet
- Verbandschaar
- Hydrofiele zwachtels
- Gaaspleisters
- Spoel kleefpleister
- Wegwerphandschoenen
- Betadinejodium
- Witte/vette watten
- Mondkapje voor beademing
- Verbandklemmetje
- Paracetamol
- Laxeermiddel
- Diarree-remmer
- En eventuele andere medicijnen die je zelf denkt nodig te hebben.
Je EHBO-doosje kun je eventueel uitbreiden met enkele andere zaken. Een tekentang is altijd handig als je in aanraking komt met deze kleine, maar zeer gemene, beestjes. In de zomerdagen vergeet je natuurlijk niet een middel om muggen te weren. Een citroenkaars of een goed smeermiddel doet wonderen als je in de nachtelijke uren nog even buiten bij de lamp/het vuur wilt kletsen of lezen. Tenslotte is het aan te raden om in koudere weersomstandigheden een beschermingsdeken bij je te hebben. Mocht dan iemand achter moeten blijven, dan kan deze naast zijn slaapzak overdag ook het beschermingsdeken gebruiken om warm te blijven.
Zoals gezegd: bovenstaande is slechts een leiddraad. Mocht het misgaan, zorg dan dat je weet wat je moet doen: volg een officiële cursus!